Testy pomiaru słuchu fonemowego

1. próba literowa

Dziecko ma za zadanie pokazać na tablicy liter literę, której nazwę, czyli głoskę, wymienia badający w danej chwili. Utrudnienie testu stanowi grupowanie na jednej karcie liter oznaczających głoski podobne brzmieniowo.

2. próba sylabowa 

Występują 3 wersje:
a) dobiera się sylaby zbliżone brzmieniem i poleca się podnieść rękę w momencie usłyszenia określonej sylaby, np.
da – ba ga da
pa – pa ba da

b) badanie prowadzą 2 osoby, jedna wymawia daną sylabę, a druga powtarza za nią i czyni to prawidłowo lub nieprawidłowo. Uczeń powinien sygnalizować czy powtórzenie było prawidłowe, czy też nie. 

c) badanie różni się od poprzedniego tym, że sylaby są nagrane na taśmie magnetofonowej. Pary sylab nagrane są z możliwie równomierną siłą, wysokością i tempem wymawiania, np.

pa – pa
sa – śa
ta – ka
ta – ta

3. próba wyrazowa

Badanie polega na pokazywaniu przez ucznia obrazka, którego nazwę wypowiada logopeda. W czasie badania powinien on znajdować się za uczniem, lub zasłaniać sobie twarz, aby badany nie mógł odczytywać wyrazów z jego ust. Przed badaniem należy upewnić się, czy osoba badana zna przedstawione desygnaty.

4. test analizy słuchowej słowa 

Składa się z 12 słów, które dziecko poddaje analizie. Pierwsze słowo składa się z 2 głosek. Kolejne słowa mają coraz większą liczbę głosek – aż do 22. Zadaniem dziecka jest wymienienie wszystkich głosek, które zawiera dane słowo. np. 

ul (2)
sen (3)
kawa (4)
sarna (5)
krawat (6)

Wymaga od dziecka umiejętności dokonywania analizy słów, tj. podzielania słowa na głoski, z których się składa. Użyteczny w przewidywaniu powodzenia szkolnego w zakresie języka polskiego zarówno u dzieci o prawidłowym rozwoju intelektualnym, jak też lekko upośledzonych umysłowo.

5. test syntezy słuchowej słowa 

Składa się z 12 słów. Dziecko słysząc wypowiadane przez osobę badającą głoski, z jakich składa się dane słowo, ma za zadanie poprawnie wymówić to słowo. Badanie zaczyna się od wymienienia 2 głosek, a najtrudniejsze słowo składa się z 21 głosek. np. 

o – n (2)
d - o – m (3)
p – o – l - e (4)
m – a – ł – p – a (5)

Wymaga umiejętności dokonywania syntezy głosek tworzących słowo. Użyteczny w przewidywaniu powodzenia szkolnego w nauce języka polskiego. 

6. test słuchowego różnicowania głosek

Składa się z 70 par słów. Niektóre z tych par różnią się między sobą jedną głoską, inne zaś się nie różnią. Badane dziecko, słysząc 2 wypowiadane przez badającego słowa, powinno podać, czy brzmią one tak
samo, czy też inaczej. np. 

pąk- bąk
piórko- biurko
bas- pas
murek- burek
bicie- picie

Mierzy umiejętność słuchowego różnicowania dźwięków mowy. Powinien być stosowany tylko łącznie z testem syntezy i analizy słuchowej słowa, aby w pełni ocenić powodzenie szkolne w nauce języka polskiego.

Testy analizy i syntezy słuchowej słowa oraz słuchowego różnicowania głosek są składową skali pomiaru zdolności szkolnych opracowanej przez Janusza Kostrzewskiego.